Bogdan Wenta
27.10.2007
Edycja 2007 >>

Bogdan Brunon Wenta (ur. 19 listopada 1961 w Szpęgawsku) – polski piłkarz ręczny i trener piłki ręcznej. W latach 2004–2012 selekcjoner reprezentacji Polski mężczyzn. Od 2014 poseł do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji.

Był zawodnikiem klubów sportowych Wybrzeże Gdańsk, Bidasoa Irun, FC Barcelona, TuS Nettelstedt-Lübbecke i SG Flensburg-Handewitt, wystąpił w siedmiu finałach europejskich pucharów, uważany za jednego z najwybitniejszych zawodników w historii polskiej piłki ręcznej.

Bogdan Wenta urodził się w Szpęgawsku, kociewskiej wsi w powiecie starogardzkim. Zaczął grać w piłkę ręczną dzięki trenerowi Leonowi Wallerandowi, który wypatrzył go na zawodach lekkoatletycznych. W Gdańsku podjął naukę w szkole średniej Conradinum, kształcąc się w zawodzie technika budownictwa okrętowego.

Zadebiutował w drużynie Wybrzeża Gdańsk w wieku 17 lat. W spotkaniu z Grunwaldem Poznań zmienił swojego późniejszego następcę w roli trenera polskiej reprezentacji Daniela Waszkiewicza.

Był podstawowym zawodnikiem swojego jedynego polskiego klubu przez 11 lat, pięciokrotnie z rzędu zdobywał z nim mistrzostwo Polski (w latach 1984–1988), dwukrotnie grał w przegranych finałach Pucharu Europy (w 1986 z Metaloplastiką Šabac i w 1987 z SKA Mińsk). W 1989 podczas meczu z Pogonią Zabrze Bogdan Wenta, zbulwersowany stronniczym jego zdaniem sędziowaniem, oblał arbitrów wodą mineralną. Zawodnik został zawieszony, nie mógł wystąpić w meczach decydujących o mistrzostwie Polski, a gdański zespół przegrał wówczas walkę o tytuł.

Kluby zagraniczne

W 1989 za 90 tys. USD odstępnego przeszedł do hiszpańskiego klubu Bidasoa Irun, gdzie w drugim i trzecim sezonie był uznawany za najlepszego obcokrajowca ligi ASOBAL, a wraz z Islandczykiem Alfredem Gíslasonem za tworzących najlepszą parę graczy zagranicznych. Polak znalazł się w kadrze drużyny Europy na mecz z Austrią, który odbył się 3 stycznia 1993 w Wiedniu z okazji utworzenia Europejskiej Federacji Piłki Ręcznej.

Dzięki dobrej grze w klubie z Irun trafił do FC Barcelony, z którą zdobył dwa Puchary Zdobywców Pucharów (1993, 1995), dwa Puchary Króla (1993 i 1994), a w 1994 krajowy superpuchar kraju. Bogdan Wenta był pierwszym Polakiem, który grał w zawodowej sekcji FC Barcelona, a jego zdjęcie zostało wyeksponowane w klubowym muzeum. W 1995 zdecydował się skorzystać z oferty klubu z niemieckiego miasta Lübbecke – TuS Nettelstedt-Lübbecke, w którym grał przez trzy lata. W latach 1998–2000 grał natomiast w SG Flensburg-Handewitt.

Bogdan Wenta siedmiokrotnie wystąpił w meczach finałowych europejskich pucharów (rekord polskich sportowców w grach zespołowych), 4 z nich wygrywając: Puchar Zdobywców Pucharów z Barceloną w 1994 i 1995 oraz Puchar Miast z TuS Nettelstedt-Lübbecke w 1997 i 1998.

Reprezentacja Polski

W reprezentacji Polski zadebiutował za kadencji Zygfryda Kuchty w 1981 w meczu ze Szwajcarią (podczas Pucharu Jugosławii). Dwukrotnie brał udział w mistrzostwach świata (w 1986 – 14. miejsce i w 1990 – 11. miejsce). Nie udało mi się natomiast wystąpić z reprezentacją Polski na letnich igrzyskach olimpijskich – igrzyska w Los Angeles w 1984 zostały zbojkotowane, a na kolejne w Seulu po przegranych meczach z ZSRR Polska nie zakwalifikowała się. Po raz ostatni w polskiej drużynie narodowej wystąpił w marcu 1994 w kończącym eliminacje do Mistrzostw Europy dwumeczu z Francją (przegranym 42:51).

Łącznie w reprezentacji Polski rozegrał 185 oficjalnych spotkań (198 z uwzględnieniem spotkań nieoficjalnych), więcej występów odnotowali Jerzy Klempel, Marcin Lijewski, Andrzej Szymczak, Zbigniew Tłuczyński, Daniel Waszkiewicz i Sławomir Szmal. Zdobył łącznie 763 gole, ustępując w klasyfikacji reprezentacyjnych strzelców tylko Jerzemu Klempelowi (1170 goli).

Reprezentacja Niemiec

W 1996 postanowił skorzystać z możliwości przyjęcia obywatelstwa Niemiec i występów w reprezentacji tego kraju. Wziął udział w finałach mistrzostw świata (1999), mistrzostw Europy (1998 – brązowy medal, 2000) oraz w Letnich Igrzyskach Olimpijskich 2000 w Sydney) (5. miejsce), łącznie zaliczając 46 występów (50 z uwzględnieniem spotkań nieoficjalnych).

Decyzję o zmianie obywatelstwa motywował chęcią pozostania w Niemczech, zwłaszcza po urodzeniu syna[4], a także możliwością występu na igrzyskach olimpijskich[9]. Zawodnik zastrzegł przy tym, że nie wystąpi w spotkaniach przeciwko Polsce. Polskie obywatelstwo Bogdan Wenta uzyskał ponownie w 2008.

Kariera trenerska

Zawodniczą karierę zakończył w październiku 2000. Pracował w sztabie trenerskim w SG Flensburg-Handewitt. 13 listopada 2005 w meczu Ligi Mistrzów pomiędzy Paris HB a tym klubem kontuzje zmusiły do zejścia z parkietu kilku zawodników gości. Z konieczności Bogdan Wenta wszedł na boisko w roli zawodnika niemieckiej drużyny. 44-letni wówczas zawodnik pojawił się na boisku z numerem 44 na plecach, co jak powiedział po meczu, było przypadkiem.

Od czerwca 2006 pracę w kadrze łączył z obowiązkami trenera w niemieckim pierwszoligowym klubie SC Magdeburg, gdzie jego podopiecznymi byli m.in. reprezentanci Polski: Karol Bielecki, Bartosz Jurecki i Grzegorz Tkaczyk. W 2007 doprowadził zespół do zwycięstwa w Pucharze EHF. Jeszcze w tym samym roku został zwolniony wraz ze swoim asystentem Grzegorzem Suboczem. Bezpośrednim powodem zwolnienia trenera, oprócz niezadowalających wyników, był list do zarządu klubu, w którym domagał się m.in. uregulowania zaległości finansowych, określenia wysokości premii oraz przeprowadzenia dyskusji na temat polityki transferowej Magdeburga.

W czerwcu 2008 podpisał pięcioletni kontrakt z zespołem Vive Kielce. Na stanowisku tym pracował ostatecznie do stycznia 2014, kiedy został zastąpiony przez Tałanta Dujszebajewa. W okresie trenowania kieleckiego klubu czterokrotnie doprowadził go do mistrzostwa Polski (2009, 2010, 2012, 2013) i pięciokrotnego zdobycia Pucharu Polski (2009–2013). Prowadzona przez niego drużyna w sezonie 2012/2013 EHF Ligi Mistrzów zajęła 3. miejsce. Po odejściu z funkcji trenera przeszedł na stanowisko menedżera w VIVE Kielce. Odszedł jednak po kilku tygodniach w związku z zaangażowaniem się w działalność polityczną.

W 2009 był trenerem drużyny Południa w przegranym meczu gwiazd ekstraklasy z zespołem Północy (37:39).

Reprezentacja Polski

Po wygraniu konkursu organizowanego przez Związek Piłki Ręcznej w Polsce na selekcjonera polskiej kadry narodowej seniorów objął oficjalnie tę funkcję 28 października 2004. Jego konkurentem do tego stanowiska był Bogdan Kowalczyk. W nowej roli zadebiutował w meczu przeciwko Szwajcarii podczas Pucharu Czterech Narodów.

Mistrzostwa Europy

Po uznanym za niespodziewane zwycięstwie w dwumeczu ze Szwedami Bogdan Wenta awansował z reprezentacją Polski do finałów Mistrzostw Europy w 2006, na których jego drużyna zajęła 10. miejsce. Trzykrotnie jeszcze awansował do turnieju finałowego ME. W 2008 Polacy, wymieniani wśród faworytów, zakończyli zawody na 7. miejscu. W 2010 reprezentacja zajęła 4. miejsce, a w 2012 – dziewiąte.

Mistrzostwa świata

W 2007 Bogdan Wenta poprowadził reprezentację Polski na Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn rozgrywanych w Niemczech. Polacy pokonali kolejno Argentynę 29:15, Brazylię 31:23 oraz gospodarzy 27:25, kończąc pierwszą rundę grupową na 1. miejscu. W drugiej fazie turnieju po porażce z Francją 22:31 zwyciężyli Islandię 35:33, Tunezję 40:31 i Słowenię 38:27. W ćwierćfinale polscy szczypiorniści pokonali Rosję 28:27, a w półfinale po dwóch dogrywkach Danię 36:33. W finale przegrali z Niemcami 24:29[26], zdobywając tym samym srebrny medal, będący największym sukcesem w historii polskiej piłki ręcznej. Jeszcze w tym samym roku podopieczni Bogdana Wenty wygrali turniej QS-Supercup, zwyciężając w półfinale zawodów Niemców, a w finale Szwedów.

W 2009 Polska ponownie wystąpiła na Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn. W fazie grupowej drużyna Bogdana Wenty poniosła porażkę w meczach z Macedonią i Niemcami, pokonując reprezentacje Rosji, Tunezji i Algierii. W fazie zasadniczej zajęła 2. miejsce w swojej grupie po zwycięstwach nad Danią, Serbią i Norwegią. W półfinale Polska przegrała z Chorwacją, a w meczu o 3. miejsce wygrała ponownie z Danią, zdobywając brązowy medal.

Po raz ostatni na zawodach tej rangi Bogdan Wenta prowadził polską reprezentację w 2011. Jego drużyna zajęła wówczas ostatecznie 8 miejsce w finałach.

Igrzyska olimpijskie

Na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Pekinie w 2008 reprezentacja Polski awansowała po raz pierwszy od 28 lat po turnieju kwalifikacyjnym we Wrocławiu, w którym polscy szczypiorniści zremisowali ze Szwecją oraz wygrali z Islandią i Argentyną.

Na turnieju olimpijskim reprezentacja Bogdana Wenty występowała w grupie A z Francją, Chorwacją, Hiszpanią, Brazylią i Chinami, zajmując w niej 2. miejsce. W fazie grupowej drużyna poniosła porażkę z Hiszpanią i zremisowała z Francją, wygrywając pozostałe mecze. W ćwierćfinale reprezentacja Polski przegrała z Islandią, a następnie po zwycięstwach z Koreą Południową i Rosją zajęła 5. miejsce w turnieju.

W 2012 reprezentacja Polski nie zakwalifikowała się na Letnie Igrzyska Olimpijskie w Londynie. 19 kwietnia tego samego roku Bogdan Wenta ogłosił koniec pracy z kadrą.

Działalność polityczna

W lutym 2014 został przedstawiony jako kandydat Platformy Obywatelskiej w wyborach do Parlamentu Europejskiego z okręgu małopolsko-świętokrzyskiego. W głosowaniu z maja tego samego roku uzyskał 38 960 głosów, uzyskując mandat eurodeputowanego. W PE VIII kadencji dołączył do grupy Europejskiej Partii Ludowej. Został członkiem Komisji Rozwoju oraz Komisji Kultury i Edukacji, a także wiceprzewodniczącym utworzonej w 2014 grupy zajmującej się sportem.

Życie prywatne

Bogdan Wenta jest synem Brunona i Heleny. Żonaty z Iwoną Wentą (od 1984), instruktorką fitness. Mają syna Tomasza. Jego młodszy brat, Eugeniusz Wenta, również został piłkarzem ręcznym. Ma także siostrę Ewę.

Odznaczenia i wyróżnienia

Postanowieniem prezydenta Rp z dnia 5 lutego 2007, za wybitne zasługi dla rozwoju polskiego sportu, za osiągnięcia w pracy szkoleniowej, został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

W 75. Plebiscycie „Przeglądu Sportowego” został uznany za „Trenera Roku 2009”.

W 2010 został najpopularniejszym trenerem województwa świętokrzyskiego w 58. Plebiscycie Sportowym – Świętokrzyskie Gwiazdy Sportu 2009 organizowanym przez „Echo Dnia”, Radio Kielce oraz TVP Kielce[36]. To samo wyróżnienie uzyskał także w 2013 i w 2014.

W 2015 otrzymał nagrodę Fair Politician of the Year dla przedstawiciela grupy EPP, przyznaną przez organizację Fair Politics.

Źródło: Wikipedia

Powrót